تفاوت های بنزین سوپر و معمولی
بسیاری از مردم در شناخت تفاوت بین بنزین سوپر و معمولی، دارای باور درستی نیستند و تنها دلیلی که برای استفاده از نوع سوپر دارند؛ افزایش عملکرد و کارکرد بهتر موتور خودرو، نسبت به زمانی است که از نوع معمولی استفاده میکنند.
تفاوت بنزین معمولی و سوپر در موارد بسیار زیادی است که در این متن سعی شده تا با شرح مزایا، معایب، عدد اکتان، عوامل تاثیرگذار بر روی اکتان و ویژگی هر یک شما را با انواع سوختهای موجود در پمپ بنزینها آشنا کرده تا مناسبترین نوع آن را برای ماشین خود انتخاب کنید.
عدد اکتان چیست؟
عدد اکتان، پارامتری برای نشاندادن قابلیت متراکم شدن سوخت در موتور پیش از شروع احتراق است. سوخت خودرو، زمانی عملکرد بهتری از خود نشان میدهد که بلافاصله پس از جرقهزدن شمع ماشین، مشتعل شود و شعله آن سرتاسر محفظه احتراق را در حالت آرامسوز فرا گیرد؛ نتیجه این فرآیند، شروع موج انفجاری قوی و یکنواختی میشود که ما شاهد این یکدستی در بنزینی هستیم که دارای عدد اکتان بالای مختص همان وسیله نقلیه است.
از طرفی بنزینی با عدد اکتان کمتر نسبت به میزان توصیهشده به علت وجود قطرات ناهماهنگ تزریقی، موج انفجاری یکنواختی را ایجاد نمیکند؛ زیرا در این شرایط، حجم یکدستی از بنزین با زمانبندی مرتبی در محفظه مخصوص تزریق نمیشود. در نتیجه امواج احتراقی مخربی تولید میشود که اثر متقابلی بر هم میگذارند و منجر به خنثیشدن تاثیر هم میشوند؛ سپس فشار وارده بر محفظه، بالا رفته و دمای بالایی را تولید میکند که انرژی مکانیکی موتور را هدر میدهد.
تفاوت بنزین معمولی با سوپر؟
فرق بنزین معمولی با نوع سوپر، تنها در میزان عدد اکتان آن است. همانطور که پیشتر گفتیم، هر چقدر میزان این عدد بالاتر باشد؛ بنزین دیرتر منفجر میشود و کمتر هدر میرود. عدد اکتان در بنزین سوپر ۹۵ و در بنزین معمولی ۸۷ است.
هر خودرویی بسته به نوع موتور با عدد اکتان مشخص و متفاوتی سازگار است؛ صاحب ماشین باید از این عدد باخبر باشد تا هنگام سوختگیری، بهترین انتخاب را داشته باشد. استفاده از بنزین با عدد اکتان سازگار با پیشرانه، منجر به افزایش عمر مفید و کارایی بهتر آن میشود.
بنابراین استفاده از بنزین معمولی برای خودروهاییکه نیاز به عدد اکتان بالا و بنزین سوپر برای ماشینهایی که نیاز به عدد اکتان پایین دارند؛ منجر به کاهش توان خودرو شده و به قطعات موتور، فشار وارد میکند.
بهترین نوع بنزین کدام است؟
تقریبا بیشتر وسایل نقلیه موجود در ایران، نیاز به سوختی با عدد اکتان بالا در حدود ۹۵ دارند و با بنزین سوپر سازگارتر هستند. طبیعتا استفاده از بنزین معمولی در این ماشینها به موتور آسیبهایی میزند که در پی آن، عملکرد و عمر مفید خودرو، کاهش پیدا میکند.
البته موضوع مهم دیگری که مردم کشورمان با آن درگیرند؛ این واقعیت انکار ناپذیر است که درصد بالایی به علت قیمت بالای بنزین سوپر، امکان استفاده از آن را ندارند و مجبور به انتخاب نوع معمولی هستند. راه حلی که در این شرایط پیشروی مردم قرار دارد؛ سوختگیری بنزین سوپر به نسبت کمتر تا نوع معمولی است که باز هم این روش، بهتر از عدم استفاده به کل از آن است.
نکته مهم: با توجه به همه این شرایط، باید در نظر داشته باشید که کیفیت بنزین موجود در ایران به صورت کلی در حد قابل قبولی نیست.
عوامل تاثیرگذار برعدد اکتان
نکته مهم و قابل توجه در خصوص عدد اکتان این است که عوامل بیرونی هم در میزان آن تاثیر دارد و منجر به کاهش یا افزایش این عدد میشود. در این بخش به مهمترین دلایل بیرونی اشاره میکنیم:
- ارتفاع از سطح دریا: هر چقدر که ارتفاع خودرو از سطح دریا بالاتر باشد، نیاز به سوختی با عدد اکتان کمتر است؛ زیرا که بنزین، دیرتر دچار احتراق میشود.
- میزان رطوبت: افزایش میزان رطوبت با بالا رفتن عدد اکتان رابطه مستقیمی دارد؛ به عبارتی با افزایش درجه رطوبت هوا، میزان عدد اکتان بنزین نیز بالا میرود.
- دمای هوا: افزایش میزان دمای هوا با بالارفتن اکتان رابطه کاملا برعکسی دارد؛ در واقع با کاهش دما، شاهد افزایش عدد اکتان سوخت خواهیم بود.
- نسبت بنزین و هوا، آوانس تایمینگ پیشرانه، نسبت تراکم موتور و دمای موتور
مزایا و معایب بنزین معمولی
مزایای بنزین معمولی دلیل اصلی استفاده گسترده از آن در سطح جهان است.
- قیمت کمتر: استفاده روزانه از وسایل نقلیه مبحث هزینه و قیمت را بااهمیت میکند، انتخاب یک منبع ارزان در درازمدت صرفه اقتصادی دارد.
- دسترسی آسان: بنزین معمولی در هر مکانی قابلدسترسی و خرید است، حتی در روستاهای دور آن را با بشکه عرضه میکنند.
معایب بنزین معمولی دلیل اصلی تحقیق در زمینه گسترش سوختهای سبز و دوستدار محیطزیست است.
- درجه بالای آلایندگی: بنزین معمولی در مقایسه با بنزین سوپر آلایندههای بیشتری وارد هوا میکند.
- آسیب به خودرو: استفاده از بنزین معمولی احتمال آسیب به قطعات داخلی خودرو را بیشتر میکند.
اگرچه استفاده از بنزین معمولی آسیبهای جبرانناپذیری به محیطزیست وارد کرده، اما به دلیل مزایای آن از محبوبیت زیادی برخوردار است.
مزایا و معایب بنزین سوپر
مزایای بنزین سوپر با پیشرفت تکنولوژی و حضور پیشرانههای قدرتمند در عرصه خودروسازی قابلچشمپوشی نیست.
- افزایش عملکرد موتور: استفاده از بنزین سوپر باعث افزایش قدرت و سرعت در پیشرانههای جدید میشود.
- آلودگی کمتر: برخلاف بنزین معمولی و آسیبهای جدی آن، این بنزین خطرات کمتری برای محیطزیست دارد.
- افزایش عمر قطعات خودرو: بنزین سوپر به قطعات داخلی خودرو (شمع و انژکتور) آسیب کمتری وارد میکند.
معایب بنزین سوپر دقیقا برخلاف مزیتهای بنزین معمولی هستند.
- هزینه زیاد: قیمت بنزین سوپر بهازای هر لیتر در مقایسه با قیمت بنزین معمولی رقم بالاتری است.
- دسترسی سخت: خرید بنزین سوپر در شهرهای کوچک و روستاهای دورافتاده بهسختی امکانپذیر است.
تمایل افراد برای استفاده از بنزین سوپر به دلیل هزینه آن زیاد نیست، اما پیشرانههای جدید و دستورالعملی که برای استفاده از این بنزین ارائه دادهاند، مصرف این بنزین را بیشتر کرده است.
مخلوط کردن بنزین سوپر و معمولی
آیا تابهحال شده بنزین اشتباهی وارد باک کرده باشید و مخلوط شدن بنزین سوپر و معمولی شما را نگران موتور خودرو کرده باشد؟ بهطورکلی ترکیب این دو بنزین پیشنهاد نمیشود، اما انجام این کار تاثیر خیلی کمی بر عملکرد فوری موتور خواهد گذاشت. البته در خودروهایی که به بنزین با اکتان بالاتر نیاز دارند کاهش عملکرد جزئی یا ضربه (ناک) موتور دیده میشود.
اگر بنزین سوپر (اکتان بالاتر) و بنزین معمولی (اکتان پایینتر) را با هم ترکیب کنید، نتیجه آن یک مخزن سوخت با اکتان ترکیبی بین دو بنزین است. البته این کاملا بستگی به میزانی که از هرکدام اضافه کردهاید دارد. این استراتژی در مواقعی برای بالا بردن اکتان بنزین معمولی نیز استفاده میشود. این کار باعث افزایش کیفیت بنزین معمولی شده و آسیبی به خودرو شما وارد نمیشود.
روش تشخیص بنزین سوپر و معمولی چگونه است؟
فاکتورهای مشخصی برای شناسایی بنزین سوپر از معمولی وجود دارد. باتوجهبه نکات زیر بهراحتی این دو را از هم تشخیص میدهید.
- تفاوت رنگ: رنگ بنزین معمولی صورتی مایل به قرمز و رنگ بنزین سوپر سبز و سفید است.
- تفاوت نوع گاز: گاز خارج شده از باک بنزین معمولی دور آن را چرب میکند، اما گاز خارج شده از بنزین سوپر خشک است.
بعضی از افراد سودجو با ترکیب بنزین معمولی با بنزین سوپر به دنبال سود بیشتر هستند. اگر از جای جدیدی بنزین سوپر میزنید حتما رنگ و گاز آن را چک کنید.
شرایط محیط عاملی برای تعیین نوع سوخت شما
نحوه و کیفیت احتراق بنزین علاوه بر ساختار داخلی آن، تابع شرایط محیطی نیز هست. چنانچه سازنده بنزین مناسب برای خودروی شما را اعلام نکرده است یا به هر دلیل احساس مثبتی نسبت به عملکرد سوخت خودرو ندارید میتوانید از نکات ذیل که مبتنی بر شرایط محیطی هستند جهت تعیین اکتان بنزین خودرو خود استفاده نمایید:
ارتفاع از سطح دریا
هرچه ارتفاع از سطح دریا بالاتر باشد سوخت دیرتر دچار خودسوزی میشود و عدد اکتان واقعی بنزین بالاتر است. در مناطق کم ارتفاع همچون شمال کشور به علت ارتفاع کم از سطح دریا با افزايش شديد صدای موتور روبرو خواهید شد که دليل آن نيز تأثیر ارتفاع بر عدد اکتان است. بنابراین در استانهایی نظیر تهران، آذربایجانها، کرمانشاه و … كه بسيار بالاتر از سطح دريا است استفاده از بنزين معمولي توصیه میگردد حالآنکه در شهرهاي شمالي و یا جنوبی نظیر اهواز، بندر عباس و … استفاده از بنزین سوپر مناسبتر است.
ميزان رطوبت و دمای هوا
هرچه میزان رطوبت هوا بیشتر باشد و همچنین دمای هوا کاهش یابد، عدد اکتان بالاتر میرود. پس در هوای سرد و مرطوب از بنزین معمولی و در هوای گرم و خشک از بنزین سوپر استفاده کنید.
از چه نوع بنزینی در شهر تهران استفاده کنیم؟
با توجه به عاملیت ارتفاع از سطح دریا و دمای هوا که پیشتر به آن اشاره کردیم و اینکه تهران در سطح بسیار بالایی از سطح دریا قرار دارد؛ استفاده از بنزین معمولی در تهران توصیه میشود که هزینه کمتری هم بر عهده راننده میگذارد.
البته در صورت استفاده از بنزین معمولی، بهتر است که در هر ۳۰۰۰ کیلومتر رانندگی برای تمیزی سوزنهای انژکتور ماشین از محلول پاککننده مخصوص انژکتور استفاده کنید.
نکته: در شهرهای شمالی و جنوبی کشور نزدیک دریا که همتراز با سطح دریا هستند؛ انتخاب بنزین سوپر برای سوختگیری، گزینه خوب و مناسبی است.
پس در یک جمع بندی کلی:
بنزین سوپر:
- در هوا گرم
- در هوا خشک
- در شهرهایی با ارتفاع کم نسبت به دریا (مانند: رشت، بوشهر، اهواز، ساری، قم و سایر)
- در موتورهای توربو
بنزین عادی:
- در هوا سرد
- در هوا مرطوب
- در شهرهایی با ارتفاع زیاد نسبت به دریا (مانند: شهرکرد، یاسوج، کرمان، همدان، تهران و سایر)
سوالات متداول درباره نوع بنزین مصرفی
آیا در خودروهای گازسوز میتوان از بنزین سوپر استفاده کرد ؟
خودرو های گازسوز موجود دارای سیستم یکسانی هستند، پس بنابراین بنزینهای معمولی و سوپر را نیز میتوانید بدون مشکل در این خودرو مورد استفاده قرار دهید.
پیشنهاد میشود پس از استفاده 3 ماه از گاز به عنوان سوخت، حتما از بنزین سوپر حداقل یک باک استفاده کنید. با این کاررسوبات موتور شسته شده و موتور نیز سرپا و سرحال میشود.
آیا به ماشینهای خارجی میتوان بنزین معمولی زد ؟
موتورهای خارجی به دلیل طراحیهای بسیار دقیق برای سرعت احتراق زیاد، نمیتوانند از سوختهای معمولی با اکتان بسیار پایین و نامرغوب استفاده کنند. بنابراین به هیچ وجه از سوختهای معمولی برای خودروی خود استفاده نکنید. بدون شک باعث ایجاد خرابی در موتور خواهد شد. همین امر باعث ایجاد هزینه بسیار زیادی برای تعمیر خودروی شما میشود.
بنزین سوپر در شتابدهی خودرو چه نقشی دارد ؟
بنزین سوپر به دلیل اینکه سرعت بالایی در سوختن دارد و دارای اکتان بسیار زیادتری نسبت به سوختهای معمولی است، شتاب بیشتری ایجاد میکند. به این صورت که وقتی سوخت به وسیله شمع های موتور محترق میشود، فورا منفجر شده و شعله به تمامی نقاط سوخت سرایت می کند. در این حالت است که پیستون سریعتر سیکل خود را انجام میدهد.
آیا بنزین معمولی به سیلندر و یا موتور ماشین آسیب وارد میکند ؟
باید بگوییم به مرور زمان، بله آسیب میزند. وقتی سوخت معمولی وارد انژکتورها میشود پس از مدتی میتواند انژکتورها را کثیف کند. سپس بر روی پیستون رسوب کرده و باعث خامسوزی میشود. در این حالت پیستون به مرور شارپی عمل کرده و یاتاقانها را خراب میکند.
همین طور هم میل لنگ و تمامی اجزا و قطعات خودرو خراب شده و به مرور از کار میافتند. به دلیل اینکه این اتفاق به مرور میافتد شما متوجه نمیشوید. ( یک نوع مرگ خاموش ). پیشنهاد میشود، بنزین ماشین خود را حتما سوپر انتخاب کنید.